KENDİNİZİ ÇOCUĞUNUZUN AMELİYATINA NASIL HAZIRLAYACAKSINIZ ?

Çocucuğunuz için elektif bir ameliyata karar verildiğinde doğal olarak bir tedirginlik duyacaksınız. Bu yeni durumla başetmek için bazı temel olguları gözden geçirmek uygun olur.

Elektif cerrahiyi acil cerrahiden ayıran en önemli unsur, elektif cerrahinin bir, eski bir deyimle “hayat memat” meselesi olmayışıdır. Çocucuğunuzun ameliyat olacağı güne kadar bir düşünme ve hazırlık süresi mevcuttur. Sizin endişeniz (anksiete) ne kadar az olursa, çocuğunuz ameliyata o kadar kolay uyum sağlar, o kadar az korkar. Ameliyat sonrası ağrı duyumu belirgin derecede azalır. Bakımı çok daha kolay ve sorunsuz olur. Çok küçük bebekler bile ailenin her türlü endişesini hissedebilirler. Bu nedenele sizin endişelerinizden, olabildiğince arınmış olmanız yalnız sizin için değil, çocuğunuz için de çok önemlidir.

Çocuğunuzu bilgilendirin

Çocuğun ameliyat öncesi bilgilendirilmemesi öncelikle çocuğun ameliyat öncesi korku duymasına neden olur. Çocuk ameliyattan sonra da ailesine karşı derin bir güvensizlik duygusu ve hayal kırıklığı geliştirir. Bu duygunun silinmesi yıllar alabilir. Bu nedenle anahtar nokta çocuğun yaşı ne olursa olsun bilgilendirilmesidir. Çocuğun anlayacağı şekilde ameliyat sürecinin anlatılması çok gerekli ve yararlıdır. Çocuğunuza asla yalan söylemeyin. Ameliyat öncesi, ”yalnız film çekecekler, söz veriyorum birşey yapmayacaklar, ben yanından ayrılmayacağım” gibi gerçek dışı beyanlarda bulunmamalısınız. Çocuklar zor durumlarla ebeveynlerinin aksine çok daha kolay başederler. önemli olan onların anlayacağı biçimde olayı anlatmak, yanlış anlaşılmaları ortadan kaldırmak, korku ve suçluluk duygusunu yoketmektir.

Çocuğunuzun neden cerrahiye gereksinim duyduğunu ona açıklayın. Bu açıklamayı yapmadan önce kendinizin çocuğunuzun ameliyatına hazır olmanızı sağlayın. Mümkün olduğunca endişeli ve sinirli değilken bu açıklamaları yapın. Bunun için mutlaka zamanınız olacaktır. Endişererinizi gidermek için aklınızdaki bütün soruları doktorunuza sorun ve yanıtları öğrenin.

Soru sorun

Çocuk ameliyatları ile kaygıların ana kaynağı ehil olmayan kişilerden edinilen kulaktan dolma bilgiler ve sorumsuz basında çıkan korku hikayeleridir. Endişenin ikinci kaynağı ise anne ve babanın operasyon sırasında çocuğundan ayrı kalma endişesiidir. Modern hastanelerin çoğu aile odaklıdır. Çocuğunuzdan ayrı olduğunuz dönem mümkün olduğunca kısa tutulmaya çalışılır. Çoğu çocuk ameliyatı “günübirlik cerrahi” şeklinde yapılır. Genellikle çocuk hastaneye genel anestezi için şart olduğundan aç olarak getirilir. Ameliyattan sonra da hastanede birkeç saat gözlendikten sonra eve gönderilir. Böylece aile çocuğunun iyileşme sürecini çok daha dost bir ortamda, yani evinde geçirebilir. Çocuk ürolojisinde genellikle dikiş alma, pansuman yapma gibi cerrahi sonrası işlemlerin sayısı çok azdır.

Bazan çocuğunuzun ameliyat sonrası yoğun bakımda kalması gerekebilir. Bu durumda çocuğunuz uyanır uyanmaz sizi görmesine izin verilir.

Ailelerin en önemli endişe kaynaklarından birisi de genel anestezidir. Genellikle genel anestezinin çocuklar için lokal anesteziden daha güvensiz olduğu düşünülür. Aslında gerçek bunun tam tersidir. Cerrahi işlem sırasında çocuğun mutlak olarak ağrı duymaması, işlem sırasında uyanık olduğu için korkmaması ve güvenli bir cerrahi için kımıldanmaması ancak genel anestezi ile mümkün olabilir. Anestezi ile ilgili komplikasyonların en önemli nedeni düşük standartlı hastanelerdir. Anestezi ile ilgili sorularınızı da mutlaka anestezi uzmanına sorunuz.

Çocuğunuza sorunu açık olarak anlatın

Çocuğunuza sorunu anlayacağı dilde anlatın. Örnek: “idrar deliği pipinin ucunda olmalı ama seninki daha aşağıda. Doktorun bu sorunu düzeltecek. Merak etme, ağrı, acı duymayacaksın”

Bazı cümleler çocuğunuzu rahatsız eder, bunları kullanmayınız. Örnek: ”seni kesecekler, karnını açacaklar, iğne ile dikecekler” Basitçe sorunun hastanede doktor tarafından giderileceğini, işlem sırasında ağrı duymayacağını, uykuda olacağını daha sonra yanınıza geleceğini izah edin.

Uyandığında yanında olacağınızı mutlaka söyleyin. Sevdiği bir nesneyi (battaniye vs) veya oyuncağı yanınızda getirin. Okul çağındaki çocuklar çoğunlukla bıçak, kesmek, vücudunda iz kalması gibi kelimelerden rahatsız olurlar. Ağrı duymayacaklarını, belki bir miktaz sızı olabileceğini, yaralarının çok az bir izle iyileşeceğini söyleyebilirsiniz.

Anestezinin güvenli olduğunu, ameliyat sırasında istese de uyanmayacağını, işlem bitince doktorların onu kolaylıkla uyandıracağını söyleyebilirsiniz.

Ergenlerde hastalıkla ilgili bilgileri hepbirlikte okumaya özen gösterin. Bu yaştaki çocuklar doğal olarak genital organlarına, özel bölgelerine dokunulmasından endişe duyarlar ve utanırlar. Doktor ve hemşirelerin sizin yanınızda özel bölgelerine dokunmalarının kötü bir şey olmadığını onlara anlatın.

Çocuğunuz soru sormuyorsa bu sorusu olmadığı anlamına gelmez. Onu soru sorması için cesaretlendirin. Doktora gelmeden sorularını bir kağıda yazmasını önerebilirsiniz. Ayrıca doktorla konuştuktan sonra da yeni sorular ortaya çıkabilir. Bu durumda ameliyat öncesi doktoru ile tekrar konuşmak için randevu alınız.

Çocuğunuzun kendisini suçlu hissetmemesini sağlayın

Çocuklar anomalinin işledikleri bir suç sonucu ceza olarak ortaya çıktığını düşünebilirler. Bu yanlış anlaşılmanın kaynağı çoğunlukla ebeveynler veya diğer aile büyükleridir. Buna engel olun. “Beni üzdüğün için, yaramaz olduğun için, söz dinlemediğin için” gibi yorumlar çocuğu derinden etkiler ve incitir. Anlatmanız gereken, bu durumun kimsenin hatası olmadığı ve doktorun bu problemi çözeceğidir.

Kitap okuyun

Ameliyat süreci ile ilgili her yaşa uygun kitaplar ve broşürler vardır. Bunları bulun ve birlikte okuyun.

Ameliyat günü

Ameliyat günü yanınızda kitaplar ve oyuncaklar getirin. Ameliyat öncesi bunlarla dikkatini dağıtmaya çalışın. Ameliyat sırasında yanında olamayacaksınız, bu kesin bir kuraldır ama unutmayın ki çocuğunuz ameliyat öncesi ve hemen sonrasında onun yanında olacaksınız. Stresinizi belli etmeyin. Ağlamayın. Gülümseyin. Güven verin. Ameliyat sonrası çok sevdiği bir arkadaşı veya bir aile büyüğü, derlenme evresinin daha konforlu geçmesini sağlayabilir.